Schrijf wat je gaat schrijven (en schrijf het dan)

Er is een spreuk die elke schrijver boven zijn bureau zou moeten hangen: schrijf wat je gaat schrijven, schrijf het dan en schrijf ten slotte wat je hebt geschreven.
Psychologen en neurologen kunnen vast uitleggen hoe het komt dat je een boodschap moet herhalen als je wilt dat hij blijft hangen. Wat de oorzaak ook is, als je wilt dat mensen je boodschap begrijpen, dan moet je hem soms goed inpeperen. Ik zie het herhalen van een boodschap daarmee niet als een teken van wantrouwen, maar als een teken van respect: als schrijver probeer je je boodschap zo goed mogelijk uit te leggen, en herhaling is daarvoor een effectief middel.
Ik begin vaak met het lezen van een paragraaf in een boek, en pas halverwege krijg ik door wat de auteur probeert uit te leggen. Deze auteur had mij een groot plezier gedaan door de paragraaf bijvoorbeeld te beginnen met een topische zin waarin hij had beschreven wat hij in de paragraaf wilde gaan vertellen. Nu ben ik in verwarring en ben ik gedwongen om al lezend zelf op zoek te gaan naar de boodschap. Die verwarring is misschien leuk voor een thriller, maar niet als je een informatief non-fictieboek leest.
Met dezelfde verwarring beëindig ik het lezen van de paragraaf. Ik heb er van alles in opgestoken, maar als iemand mij op dat moment onder schot zou nemen en mij zou dwingen om een samenvatting te geven van die paragraaf, zou ik waarschijnlijk stotterend het loodje leggen. Aan het einde van een paragraaf (of een alinea, artikel of blog) lees je maar zelden in een of twee zinnen de essentie van wat je zojuist hebt gelezen.
Waarom nemen schrijvers je niet bij de hand door zo nu en dan hun boodschap te herhalen? Volgens mij houden ze niet zo van herhaling, waarschijnlijk omdat ze niet als betuttelend versleten willen worden; ze vinden herhalingen kinderachtig. Een misverstand, als je het mij vraagt.
Er is niets mis met een herhaling van je boodschap, het is het refrein van je tekst en de herhaling zal je alleen maar begrip en waardering van de lezer opleveren. Dus schrijf wat je gaat schrijven, schrijf het dan en schrijf ten slotte wat je hebt geschreven.
Geerhard Bolte is uitgever van Uitgeverij Haystack en auteur van Zo schrijf je een goed managementboek. Heb je een vraag of een voorstel voor een boek? Stuur hem een mail of maak contact via LinkedIn.
Wil je zijn blog elke week automatisch ontvangen in je mailbox? Schrijf je hier in!