Wat zijn de stijlregels voor een goede literatuurlijst?

In veel managementboeken vind je achterin de literatuurlijst. De meeste lezers slaan deze pagina’s over, maar sommige lezers smullen ervan. Zoals sommige romanlezers achterin een boek beginnen om erachter te komen hoe het met de held afloopt, zo beginnen kritische lezers met de literatuurlijst om erachter te komen of de auteur zijn huiswerk goed heeft gedaan.
Hoe langer de lijst, hoe blijer de lezer?
De kritische lezer is nieuwsgierig: baseert de auteur zijn verhaal louter op zijn persoonlijke kennis en ervaring, of heeft hij ook bestudeerd wat anderen over het onderwerp te vertellen hebben? Voor de achterstevorenlezers geldt: hoe langer de literatuurlijst, hoe blijer ze worden. Ik kijk hier anders tegenaan. Ik laat mijn indruk van een boek liever afhangen van wat ik lees, en ben niet per definitie onder de indruk als ik een grote hoeveelheid artikelen en boeken in de lijst aantref. Het is mijn ervaring dat één intelligente zin meer wijsheid kan bevatten dan de dikste pil met de langste literatuurlijst.
Wat natuurlijk niet wil zeggen dat een literatuurlijst niet waardevol kan zijn. Het is een goede (wetenschappelijke) gewoonte om met je lezer te delen waar je je kennis vandaan hebt. Heb je de methode die je beschrijft zelf bedacht, of gelezen in een boek van een ander? Zijn de feiten die je presenteert gebaseerd op je eigen onderzoek, of op dat van een wetenschapper die er een artikel over heeft gepubliceerd? Het is netjes om in de tekst al duidelijk te maken wat je bron is geweest, en deze bron in de literatuurlijst zo te beschrijven dat iedereen ‘m makkelijk terug kan vinden. Maar hoe doe je dat, een duidelijke literatuurlijst opstellen?
De APA-regels
Volgens mij is er niet één juiste manier om je bronnen te beschrijven. Zo adviseer ik veel auteurs om hun bronnen gewoon in de tekst op te nemen. Dankzij internet kan iedereen die er meer over wil weten deze met een paar zoekwoorden terugvinden. Wie toch een overzicht wil opnemen, adviseer ik soms om te overwegen om er een lijst met leestips van te maken: een lijst met boeken voor de lezer die meer over het onderwerp wil weten. Het kan zelfs aantrekkelijk zijn om bij elk boek uit te leggen waarom je dat zo interessant vond.
Als je per se een volledige en uitgebreide literatuurlijst wilt opnemen, dan hoef je niet je hoofd te breken over de beste vorm om deze te presenteren, want dat hebben anderen al lang voor je gedaan.
De vorm waarin vrijwel alle literatuurlijsten vandaag de dag worden gegoten, hebben we te danken aan de American Psychological Association (APA), die in 1944 een artikel publiceerde met stijladviezen. Zo waren er adviezen over waardevrij taalgebruik, maar ook over spelling, interpunctie en: het opstellen van een literatuurlijst. Inmiddels zijn de adviezen uitgegroeid tot een dik stijlhandboek, en zijn de adviezen over het opstellen van een literatuurlijst wereldwijd bekend en geaccepteerd als de APA-regels. Er valt veel over te vertellen, maar de volgende drie voorbeelden geven de essentie weer:
Voorbeeld boek:
Bolte, G. (2019). Zo schrijf je een goed managementboek. Zaltbommel, Nederland: Uitgeverij Haystack
Voorbeeld artikel:
Bolte, G. (2020). Wat zijn de stijlregels voor een goede literatuurlijst? Nederlands Wetenschappelijk Tijdschrift voor Ontzettend Handige Tips, 5(2), 9-12.
Voorbeeld artikel op internet:
Bolte, G. (2020, 21 mei). Wat zijn de stijlregels voor een goede literatuurlijst?. Geraadpleegd op 22 mei 2020 van https://www.haystack.nl/blogs/blogs-overzicht/item/wat-zijn-de-spelregels-voor-een-goede-literatuurlijst
Op Scribbr.nl vind je een aantrekkelijke Nederlandstalige beschrijving van Bas Swaen van de belangrijkste APA-stijladviezen. Wil je meer weten, ga dan naar deze pagina van de website van de American Psychological Association waar je informatie kunt vinden over de stijladviezen en de zevende editie van de Manual of the American Psychological Association. Overigens, je vind de APA-regels ook terug in veel (Nederlandse) stijlhandboeken.
Geerhard Bolte is uitgever van Uitgeverij Haystack en auteur van Zo schrijf je een goed managementboek. Heb je een vraag of een voorstel voor een boek? Stuur hem een mail of maak contact via LinkedIn.
Wil je zijn blog elke week automatisch ontvangen in je mailbox? Schrijf je hier in!