Zeven megatrends in managementboekenland

Als je afstand neemt, kun je in de managementboekenmarkt enkele onomkeerbare trends zien. Ze zijn niet goed of slecht, maar hebben zo veel impact dat je er als auteur en uitgever maar beter rekening mee kunt houden.
Megatrend 1: de boekverkoop gaat verder online
Veruit de meeste boeken die wij als Haystack het afgelopen jaar hebben verkocht, zijn online verkocht: 92 procent om precies te zijn. Dat is meer dan ooit, wat ongetwijfeld mede is veroorzaakt door de verplichte winkelsluitingen. Nu zijn wij natuurlijk gespecialiseerd in managementboeken, dus onze cijfers zijn niet representatief voor de gehele markt, maar ik constateer wel dat de opmars van de online verkoop doorzet. Dat is geen goed nieuws voor de stenen boekhandel. Als uitgever hoop ik dat ik spoedig weer welkom ben in de boekhandel, als verkoper en als lezer, maar ik knoop in mijn achterhoofd dat we de lezer die online een boek zoekt nog meer in de watten moeten leggen.
Megatrend 2: het aantal titels blijft maar groeien
Over elk denkbaar onderwerp zijn inmiddels handenvol boeken beschikbaar. Of je nou geïnteresseerd bent in projectmanagement of persoonlijke groei: overal is een boek over te vinden. Dat is natuurlijk fantastisch nieuws voor de lezer, die zelden vergeefs op zoek gaat naar een boek. Het is pijnlijk nieuws voor de schrijver die zit te broeden op een originele invalshoek voor een boek. Ik raad ze aan om goed te blijven zoeken, en bij twijfel te bedenken dat er sinds Romeo en Julia nog miljoenen liefdesverhalen zijn geschreven, en dat daar nog geen lezer over heeft geklaagd.
Megatrend 3: steeds meer selfpublishing
Overal om me heen zie ik auteurs die het heft in eigen handen nemen en hun boek zelfstandig uitgeven. Sommigen vinden dit een zorgwekkende ontwikkeling, ik vind het louter goed nieuws. Hoe meer schrijvers en lezers, des te beter. Bovendien zie ik hoe steeds meer uitgeverijen, zelfstandige redacteuren, correctoren, vormgevers en pr-adviseurs de selfpublishers helpen om er een mooi boek van te maken. Er zijn altijd goede en slechte boeken geweest, en ik denk dat de lezer slim genoeg is om het kaf van het koren te scheiden.
Megatrend 4: steeds meer concurrentie van buiten
Ik maak me niet zo veel zorgen over concurrentie binnen de managementboekenmarkt, maar des te meer over de concurrentie van branchevreemde partijen. Als ik 's avonds tussen de gordijnen in huiskamers gluur, dan zie ik overal mensen gamen en Netflixen, en zelden lezen. Nogmaals: het is niet goed of slecht, maar als uitgever of auteur moet je wel lessen trekken uit deze trend, die nog lang niet is uitgewoed. Betere boeken, andere boeken?
Megatrend 5: meer audioboeken en e-books
Anders dan verwacht, groeit de markt voor e-books maar heel langzaam. Volgens KVB Boekwerk is de e-bookomzet gegroeid van 2,4 procent in 2002 tot 5,9 procent in 2020. Dat is nog steeds niet veel, maar de groei houdt wel aan (en heeft door corona vast een extra zetje gekregen). Veel spectaculairder is de groei van de audioboekenmarkt. Betrouwbare cijfers zijn er niet, maar als je online om je heen kijkt, zie je overal tekenen dat steeds meer lezers luisteraars worden.
Megatrend 6: de auteur speelt de hoofdrol
Journalisten en boekverkopers vertelden ons vroeger wat mij moesten lezen. Die tijd is voorbij. Inmiddels melden lezers, bloggers, vakgenoten en andere niet-professionele recensenten online wat ze van onze boeken vinden, veelal ongevraagd. Door deze ontwikkeling is de invloed van traditionele uitgeverijen op de verkoopkansen van boeken gemarginaliseerd. Alles draait nu om de auteur: als auteur moet je jezelf online actief profileren, bijvoorbeeld door je netwerk in te zetten, veel te bloggen, webinars te organiseren, gratis downloads aan te bieden, presentaties te geven, online cursussen te maken, een audioboek in te spreken, gratis exemplaren weg te geven enzovoort. De auteur die na het schrijven van een boek weer onder zijn steen kruipt, maakt nog weinig kans.
Wat hebben deze zes trends gemeen? Het kost weinig moeite om te zien dat ze het gevolg zijn van de digitalisering van onze samenleving. Aangezien deze ontwikkeling nog zo nieuw is (de eerste thuiscomputer werd pas in de jaren zeventig geïntroduceerd), zullen deze trends waarschijnlijk nog veel impact hebben, en zullen er bovendien trends komen die we nu niet voorzien. Een trend zie ik wél aankomen, en het is volgens mij de olifant in de kamer:
Megatrend 7: de teloorgang van het papieren boek
Het gebruik van duizend-en-een producten staat inmiddels ter discussie omdat deze producten slecht zijn voor het milieu. Om voor mij onverklaarbare redenen blijft het papieren boek buiten schot, terwijl het toch ontzettend vervuilend is. Vroeg of laat, en wat mij betreft vroeg, zal de kritiek op het papieren boek van start gaan en niet meer verstommen. Ik ben ook gek op papieren boeken, maar het zijn nu eenmaal vieze boekjes, hoe je het ook bekijkt. Wij zijn inmiddels begonnen met het compenseren van al het drukwerk met het bijplanten met bomen, maar het blijft water naar de zee dragen.
Geerhard Bolte is uitgever van Uitgeverij Haystack en auteur van Zo schrijf je een goed managementboek. Heb je een vraag of een voorstel voor een boek? Stuur hem een mail of maak contact via LinkedIn.
Wil je zijn blog elke week automatisch ontvangen in je mailbox? Schrijf je hier in!